Krótka historia wina w Izraelu

Na początek trochę historii. Jak już wspomniałem, bytność wina na terenach dzisiejszego Izraela sięga czasów starożytnych, a nawet prehistorii. W Księdze Powtórzonego Słowa winorośl jest wymieniana jako jeden z 7 błogosławionych gatunków owoców znalezionych w Ziemi Obiecanej:

Albowiem Pan, Bóg twój, wprowadzi cię do ziemi pięknej, ziemi obfitującej w potoki, źródła i strumienie, które tryskają w dolinie oraz na górze — do ziemi pszenicy, jęczmienia, winorośli, drzewa figowego i granatowego — do ziemi oliwek, oliwy i miodu — do ziemi, gdzie nie odczuwając niedostatku, nasycisz się chlebem, gdzie ci niczego nie zabraknie — do ziemi, której kamienie zawierają żelazo, a z jej gór wydobywa się miedź.

Rozwojowi winiarstwa na tych terenach bez wątpienia pomogła bliskość zarówno Mezopotamii, jak i Egiptu. To właśnie z tych krajów przywędrowały techniki wytwarzania wina, zaadaptowane później przez lud Mojżesza.

Późniejsza rozbudowa potencjału winiarskiego została skutecznie zahamowana przez ekspansję Islamu, którego dogmaty zabraniały spożywania i produkcji alkoholu. Wraz z przybyciem Krzyżowców winiarstwo zostało wrócone do życia, ale jego obecny wygląd zawdzięczamy przede wszystkim Edmondowi Jamesowi de Rothschild. Tak, z tych Rothschildów z tego francuskiego Bordeaux.

Właściciel Château Lafite-Rotschild zainwestował spore pieniądze w rozwój izraelskiego winiarstwa, a jego założona w 1882 roku Carmel Winery, wzięła nazwę od Góry Karmel w pobliżu Hajfy.

Dzisiejszy izraelski eksport wina opiewa na ponad 33mln$ (2020). Wino produkowane jest przez ponad 300 winiarni, z czego 10 to duży producenci, a reszta to małe wytwórnie określane mianem butikowych.

Geografia Izraela

Izrael od północy graniczy z Libanem i Syrią (Wzgórza Golan, Zatoka Hajfy), a od południa z Egiptem (Pustynia Negew). Wschód to przeważnie wyżynno-górzysty pas wybrzeża Morza Śródziemnego (w tym nizinne, niezwykle żyzne Równiny Szaron), a zachód to tereny górzyste, ciągnące się od północnych Dolnej i Górnej Galilei, wzgórz Samarii w centrum i Judei na południu (Jerozolima, Morze Martwe).

Klimat Izraela

Przeważa klimat śródziemnomorski z wieloma mikroklimatami. Panują tu w zasadzie dwie pory roku – gorąca, wilgotna, z bardzo małymi opadami pora letnia, która trwa od kwietnia do października, i zimniejsza pora z większymi opadami trwająca od października do marca.

Wina Izraela

W dzisiejszym Izraelu powstaje całe spektrum win od białych, czerwonych, przez różowe, aż po musujące. Produkowane są one głównie ze szczepów międzynarodowych – cabernet sauvignon, merlot, chardonnay, riesling, emerald riesling, syrah czy sauvignon blanc. Główną troską winiarzy jest utrzymanie dobrego poziomu kwasowości, tak aby zbalansować naturalnie występujący w gronach wysoki cukier, na którego poziom ma wpływ upalny klimat.

Regiony winiarskie Izraela

Najważniejsze regiony winiarskie Izraela to Galilea, Samaria, Wzgórza Judei i Negew.

• Galilea – jeden z najpiękniejszych regionów, mocno zalesiony, pełen wzgórz (Wzgórza Golan) i kamienistych grań. Gleby są tutaj mocno zróżnicowane — od wulkanicznych, granitowych po czerwone ziemie i ziemie wapienne. Uprawia się tutaj głównie cabernet sauvignon, merlot, syrah, a z białych odmian królują chardonnay i sauvignon blanc. Produkuje się tutaj również wina musujące metodą szampańską.

• Samaria – największy region winiarski, rozciągający się od Zatoki Hajfy, aż po Ramat Menasze. Uprawia się tutaj głównie cabernet sauvignon, merlot, chenin blanc czy sauvignon blanc.

• Wzgórza Judei – jak nazwa wskazuje, teren jest tutaj głównie górzysty. Winiarnie skupione są głównie wokół Jerozolimy. Suma opadów jest tutaj większa niż w położonym dalej na południe regionie Negew, a wysoka ekspozycja zapewnia lepsze warunki uprawianym winoroślom. Uprawia się tutaj przede wszystkim pinot noir i chardonnay.

• Negew – położone na skraju pustyni winiarnie nie mają tutaj lekko. Nic dziwnego. Suchy klimat, upał, słabe nawodnienia – można pomyśleć, że nie możliwym jest tutaj uprawa winorośli. A jednak historia upraw sięga tutaj czasów starożytnych. Suma opadów nie przekracza tutaj 100 mm rocznie, a gleby wymagają nawadniania. Temperatura mocno spada w nocy, na co uważać muszą winiarze. Główne szczepy to pinot noir, viognier i chenin blanc.

Wina izraelskie – gdzie szukać?

Nie tak dawno ofertę naszego sklepu poszerzyliśmy o całkiem ciekawe propozycje win izraelskich od uznanego producenta z Wzgórz Golan – Golan Heights Winery  Szczególnie polecamy Waszej uwadze aromatyczne, pełne suszonych kwiatów i konfitur wino Gamla Sangiovese. Dla fanów bieli też się coś znajdzie — Gamla Chardonnay czy Gamla Sauvignon Blanc to propozycje więcej niż dobre do zapoczątkowania lub kontynuowania swojej przygody z winami tego kraju.

Ode mnie to już wszystko, dzięki za wspólną podróż i do następnego!