Wina czeskie – klasyfikacja 06 października 2022
Zgodnie z zapowiedziami z artykułu na temat win czeskich w dzisiejszym wpisie postaram się pokrótce przedstawić klasyfikację win czeskich. To usystematyzowanie to wynik ustawy z 2004 roku, która dzieli wina na kategorie w oparciu o jakość trunku. Podstawą tego podziału jest zawartość cukru w moszczu.
1. Wino stołowe
(Stolní víno) – podstawowy rodzaj wina jakościowego, które może być robione z dowolnego szczepu winorośli i z gron dowolnego pochodzenia. Oznakowanie takiego wina jest skromne – nie może być podawane ani szczep winorośli, ani roku zbioru, ani gdzie je wyprodukowano. Obowiązkowe za to jest podanie skąd pochodzą grona z którego wytworzono wino. Jeśli chodzi o poziom cukru, to jego zawartość wynosi 11kg na 100l moszczu. Jest to najniższy poziom jakościowy, zwykle wina stołowe nie reprezentują sobą zbyt wiele, a ich cena jest dosyć niska.
2. Wino stołowe z oznaczeniem pochodzenia
(Stolní víno se zeměpisným označením lub Víno zemské) – tutaj regulacje się nieco zaostrzają. Do produkcji win tej kategorii, potrzeba gron pochodzących z winnic na terenie Republiki Czeskiej. Szczep winorośli musi być zarejestrowany na terenie Unii. Dopuszcza się oznaczenie użytej odmiany jeśli jej udział przekracza 85%. Może być również oznaczone rocznikiem i pochodzeniem. Wina z tej kategorii są dobrej jakości i można znaleźć wśród nich prawdziwe perełki. Zawartość cukru 14kg na 100l.
3. Wino VOC
Víno originální certifikace (VOC) - ta kategoria stworzona na modłę francuską czy germańską wymaga oznaczenia wina według apelacji. Produkcja podlega prawu winiarskiemu, a same wina gwarantują najlepszą jakość danego regionu. Wytworzenie wina z tą kategorią wymaga stosowania się do wielu reguł, na przykład zawartość cukru to 19kg na 100l, nie może być przekroczona wydajność z jednego hektara, grona można zbierać tylko ręcznie, a butelka może być zakorkowana tylko korkiem naturalnym. To tylko niektóre z regulacji.
4. Wino jakościowe gatunkowe
(Odrůdové jakostní) – wina stołowe produkowane tylko z odmian krajowych, wydajność z hektara nie może być przekroczona, a na etykiecie musi być podany region winiarski z którego pochodzi. Wino może być wyprodukowane tylko z gron z regionu, z którego zostały zebrane. Zawartość cukru od 15kg do 19kg na 100l. Całkiem dobre jakościowo wina.
5. Wino markowe
(Víno znamkové jakostní) – tutaj mamy do czynienia albo z winami do których produkcji należy używać tylko z jakościowych gron albo z winami, które tworzy się poprzez mieszanie win gatunkowych. W tym drugim przypadku, wino musi powstawać według ściśle określonej receptury, którą producent musi okazać w razie kontroli. Są to bardzo dobre i ciekawe wina.
6. Wina jakościowe z predykatem
(Jakostní víno s přívlastkem ) - wina, których podział został stworzony na wzór niemieckiego Qualitätswein mit Prädikatt. Są to najlepsze wina, o największej jakości i cenie. Tak jak w systemie niemieckim całość opiera się o dojrzałość gron, a proces ich produkcji jest bardziej czasochłonny i wymaga większej staranności. Wina te nadają się również do starzenia. Dzielimy je na :
• Kabinet (kabinetní víno ) – wina z wczesnego zbioru, poziom cukru od 19-21kg/100l
• Późny zbiór (pozdní sběr) – wina z późnego zbioru, minimalny poziom cukru to 21kg/100l. Warto wspomnieć, że późny zbiór nie oznacza, że grona muszą być zbierane wcześniej kalendarzowo, a jedynie wypełnić warunek określonego poziomu cukru.
• Wybór z winogron (výběr z hroznů) – wino z wyselekcjonowanych gron o zawartości cukru od 21 do 24kg/100l. Zwykle są to wina półwytrawne lub półsłodkie z umiarkowaną zdolnością do starzenia
• Wybór z jagód (výběr z bobulí) – wina z wyselekcjonowanych, bardzo dojrzałych gron. Cukier 27kg/100l
• Wybór z jagód objętych szlachetną pleśnią (výběr z cibéb) – wina produkowane z gron dotkniętych Botrytis cinerea , o minimalnej zawartości cukru 32kg na 100l. Te wina mają bardzo dobrą zdolność starzenia.
• Wino lodowe (víno ledové) – tak jak niemieckie Eiswein, wina produkowane z gron pozostawionych na krzewach aż do mrozów, a następnie winifikowane przy ujemnych temperaturach. Zawartość cukru minimum 27kg na 100l.